เศรษฐศาสตร์ในการจีบคนที่มีแฟนแล้ว

หลังจากร่ำเรียนวิชาการทางด้านเศรษฐศาสตร์มาได้สักพัก กอปรกับปัญหาส่วนตัวที่เจอในชีวิตจริงผมจึงอยากนำเสนอทฤษฎีเศรษฐศาสตร์ในการจีบคนที่มีแฟนแล้วดังนี้ครับ

ฝ่ายหญิงนั้นเปรียบเสมือน ผู้บริโภค (consumer) ส่วนแฟนเธอนั้นเปรียบเสมือน ผู้ผลิต (producer) ที่คอยป้อนเวลาแห่ง ความสุข (goods) ให้เธอ เช่น

การเทคแคร์ดูแลเอาใจใส่เธอซึ่งฝ่ายหญิงก็จะคอยดูแลตัวเองให้สวยน่ารักตามใจแฟนบ้างเพื่อดึงดูดใจแฟนเธอเอาไว้ ซึ่งนั่นก็คือ ราคา (price) ที่ฝ่ายหญิงต้องจ่ายในการซื้อเวลาจากแฟนเธอนั่นเองครับ ณ ดุลยภาพแรกหัวใจของฝ่ายหญิง (market) มีแต่แฟนเพียงคนเดียวเท่านั้นซึ่งก็เท่ากับว่าเป็นลักษณะของตลาดผูกขาด (monopoly)

ทางด้านฝ่ายชายเพื่อที่จะหา ความสุขใส่ตัวให้มากที่สุด (maximize profit) ก็จะให้เวลากับเธอจนถึงระดับที่ หน่วยสุดท้ายของความสุขที่ได้อยู่กับเธอ เท่ากับหน่วยสุดท้ายของความทุกข์ที่เสียเวลาส่วนตัวไป (marginal revenue =>marginal cost) ครับ ฉะนั้นแล้วฝ่ายหญิงจะต้องซื้อเวลาแห่งความสุขมา ณ ระดับราคาที่สูงกว่าต้นทุนเฉลี่ย (P>AC)

ต่อมาเมื่อมี มือที่ 3 (third hand ครับไม่ใช่ invisible hand)เข้ามาพยายามแบ่งหัวใจเธอ ซึ่งก็คงไม่ได้เข้ามาง่ายๆ เพราะอาจจะมี อุปสรรค (barrier to entry) อยู่บ้างเช่น ข้อมูลของฝ่ายหญิง (information cost)จำพวกว่า เบอร์โทรศัพท์ของเธอเบอร์อะไร หรือ ความซื่อสัตย์ของเธอที่มีกับแฟน (brand loyalty) เป็นต้น เมื่อเริ่มจีบมือที่ 3 จะพยายามเสนอเวลาให้กับฝ่ายหญิงด้วยราคาที่ต่ำกว่าของแฟนเธอ ส่วนแฟนเธอเมื่อเห็นดังนั้นก็ต้องลดราคาของเวลาที่ให้ฝ่ายหญิงงลงมาเช่นกันเพื่อไม่ให้เสียฝ่ายหญิงไป

ช่วงนี้ฝ่ายหญิงสามารถเล่นตัวได้มากขึ้นกว่าตอนที่หัวใจเธอถูกผูกขาดอยู่แค่แฟนคนเดียวครับ ราคาความสุขจากแฟนเธอและมือที่ 3 จะลดไปได้สูงสุดที่ระดับ ราคาเท่ากับต้นทุนฉลี่ย (P=AC) ซึ่งถ้าแฟนเธอและมือที่ 3 มีต้นทุนเท่ากันจะเข้าสู่ ดุลยภาพใหม่ (Bertrand-Nash equilibrium)

แต่ถ้าทั้งสองคนมีต้นทุนไม่เท่ากันแล้วสงครามหัวใจครั้งนี้ก็จะจบลงโดยที่ต้องมี คนอกหักไปตามระเบียบ (คนที่มี AC สูงกว่า) แต่ไม่ว่าใครจะต้องอกหัก ฝ่ายหญิงจะมีความสุขมากขึ้นครับ (consumer surplus) เพิ่มขึ้นเพราะหาซื้อความสุขได้มากขึ้นในราคาที่ลดลง)

โอกาสที่ทั้ง แฟนเธอและมือที่ 3 จะสมคบคิด (collude) เพื่อ ร่วมมือกันจีบสาว(cooperative game) นั้นเกิดขึ้นได้ยากครับ เป็นเพราะว่าไม่ว่าใครก็ต้องการ หัวใจของฝ่ายหญิงไปทั้งหมด (100% market share)อย่างไรก็ดีฝ่ายหญิงก็อาจจะคบสองหนุ่มไปพร้อมๆกันเลยก็เป็นได้เพราะทั้งมือที่ 3 และแฟนเธอไม่ได้เหมือนกันซะทีเดียว โดยมือที่ 3ที่เข้ามาอาจจะเสนอความสุขให้เธอใน รูปแบบที่ต่างไปจากแฟนเธอ (product differentiation) เช่นพาไปเที่ยวที่ใหม่ๆ ดูบ้าง ทำให้ความสุขจากแฟนเธอและมือที่ 3 ไม่สามารถทดแทนกันได้อย่างสมบูรณ์(imperfect substitute)

ดุลยภาพนี้จะดำเนินไปได้นานเท่าไหร่ขึ้นอยู่กับฝ่ายหญิงครับว่าจะสับรางยังไงรวมถึง การเล่นนอกเกม(illegal) ที่อาจจะเกิดขึ้นเช่นเมื่อแฟนเธอหมดความอดทนฝ่ายมือที่ 3 ก็อาจจะโดนดักตีหัวได้ง่ายๆ แต่เมื่อฝ่ายหญิงเลือกคนใดคนหนึ่งในที่สุดก็จะต้องมีคนที่เสียใจซึ่งอาจจะเสียใจมากถึงขั้นไป ปรับทุกข์กับสุราจนไม่ได้สติ (random walk) ในสถานการณ์เช่นนี้เพื่อนๆต้องเข้าไปปลอบใจ
โดยแนะนำให้ ไปหาสาวอื่นแทน (new market) ครับ